Tiểu sử Viên Chiếu Tông Bản

Ông họ Quản, quê ở Vô Tích, Thường Châu. Ông lúc nhỏ đã dung mạo trang nghiêm, tính tình thuần hậu. Năm được 19 tuổi, ông theo Thiền sư Ðạo Thăng tại chùa Thừa Thiên Vĩnh An trên núi Cô Tô xuất gia và ở đây hầu hạ thầy.

Bước đầu du phương, ông đến thiền sư Thiên Y Nghĩa Hoài. Thiên Y dẫn câu chuyện sau hỏi ông: Thế Thân (vasubandhu) theo đức Di-lặc vào nội cung nghe thuyết pháp rồi trở về. Vô Trước (asaṅga) hỏi Thế Thân: Ở nhân gian bốn trăm năm tại cõi trời Ðâu-suất một ngày một đêm. Ðức Di-lặc trong một thời dạy xong năm trăm ức vị thiên tử chứng pháp vô sinh, chưa biết nói pháp gì? Thế Thân đáp: Chỉ nói pháp ấy. Thế nào là pháp ấy? Trải qua một thời gian lâu ông mới ngộ được ý chỉ. Một hôm, Thiên Y hỏi ông: Khi tức tâm tức Phật thì thế nào? Ông thưa: Giết người đốt nhà có gì là khó!

Danh tiếng của ông từ lúc này vang khắp và ông được thỉnh trụ trì nhiều Thiền viện. Sau, ông đến chùa Huệ Lâm trụ trì. Vua Tống Thần Tông rất tôn kính ông.

Sau, ông lấy cớ tuổi già xin trở về rừng núi. Vua chấp thuận và cho phép ông tuỳ ý vân du, không ép buộc trụ trì nơi nào. Ông đánh trống từ biệt chúng và nói kệ:

Vốn là khách không nhàNay được tuỳ ý đạoThuận gió theo nhịp chèoDương Châu thuyền thẳng đến.(Bản thị vô gia kháchNa kham nhậm ý duThuận phong da lỗ trạoThuyền tử hạ Dương Châu.)

Sắp từ biệt nhau, ông nhắc nhở những người đưa tiễn: Không nên vui đùa năm tháng, già chết chẳng thẹn cùng người. Chỉ nên siêng năng tu hành chớ lười trể đó mới là thật lòng vì nhau.

Sau khi chu du hoằng hoá nhiều nơi, ông lại đến Linh Nham trụ trì.